Top các dự án Layer 2 Ethereum đáng chú ý năm 2025

MỤC LỤC

Cập nhật top dự án Layer 2 Ethereum nổi bật năm 2025: phí rẻ, tốc độ cao, tiềm năng đầu tư lớn cho cả người mới và chuyên gia.

Ethereum đang đối mặt với bài toán phí giao dịch cao và tốc độ xử lý chậm. Đó là lý do các giải pháp Layer 2 ra đời để mở rộng khả năng sử dụng Ethereum mà không đánh đổi tính bảo mật. Trong năm 2025, theo tổng hợp từ chuyên trang Đầu Tư 123, nhiều dự án Layer 2 đã và đang thu hút dòng tiền lớn, trở thành nơi phát triển ứng dụng DeFi, NFT và Web3 sôi động. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ:

Layer 2 là gì và vì sao nó quan trọng?
Top các dự án Layer 2 Ethereum nổi bật 2025
Ưu – nhược điểm của từng nền tảng
Lời khuyên đầu tư cho người mới

Layer 2 Ethereum là gì? Giải pháp mở rộng không làm thay đổi Ethereum gốc

Một trong những thách thức lớn nhất của Ethereum – nền tảng hợp đồng thông minh phổ biến nhất thế giới – là tắc nghẽn mạng và phí giao dịch cao. Khi có quá nhiều người dùng cùng thực hiện giao dịch hoặc sử dụng dApp, mạng Ethereum Layer 1 trở nên quá tải. Điều này khiến người dùng phải trả phí gas lên tới hàng chục đô la chỉ cho một giao dịch đơn giản, gây cản trở lớn cho việc ứng dụng thực tế.

Để giải quyết bài toán này mà không cần thay đổi kiến trúc gốc của Ethereum, các kỹ sư blockchain đã phát triển giải pháp Layer 2 (L2). Layer 2 là các mạng hoặc giao thức chạy bên trên Layer 1, thực hiện phần lớn khối lượng xử lý giao dịch, sau đó gửi dữ liệu tổng hợp trở lại Ethereum để xác thực. Nhờ đó:

Giao dịch được xử lý nhanh hơn và rẻ hơn
Giảm tải cho Layer 1, giúp mạng Ethereum bền vững hơn
Giữ nguyên tính bảo mật và phi tập trung của Ethereum

Có thể hình dung Layer 1 như một đường cao tốc chính, còn Layer 2 là những làn đường bổ trợ giúp xe lưu thông nhanh hơn mà không phải mở rộng thêm cao tốc.

Các loại công nghệ Layer 2 phổ biến

Optimistic Rollups: Cơ chế “giả định đúng” các giao dịch, chỉ kiểm tra lại nếu có khiếu nại. Điển hình như Arbitrum, Optimism.
ZK-Rollups (Zero-Knowledge): Dùng bằng chứng mật mã để xác thực hàng loạt giao dịch cùng lúc mà vẫn bảo mật cao. Ví dụ: zkSync, Starknet, Scroll.
Validium / Plasma / State Channels: Các mô hình khác nhau tùy theo nhu cầu về riêng tư, tốc độ và tính linh hoạt.

Mỗi công nghệ Layer 2 có ưu – nhược điểm riêng, phù hợp với từng loại ứng dụng Web3: từ DeFi, game blockchain đến mạng xã hội phi tập trung.

Vì sao Layer 2 quan trọng trong năm 2025?

Theo tổng hợp từ Đầu Tư 123, Layer 2 không chỉ giúp mở rộng Ethereum một cách hiệu quả, mà còn là mảnh đất màu mỡ cho nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội sớm. Các token Layer 2 như ARB, OP đã lọt vào top 100 vốn hóa. Đồng thời, hàng trăm dự án dApp đang chọn Layer 2 làm nơi triển khai đầu tiên, thay vì Layer 1.

Trong bối cảnh Ethereum vẫn chưa thể giải quyết hoàn toàn bài toán mở rộng ở Layer 1, thì Layer 2 chính là cầu nối cần thiết giữa trải nghiệm người dùng và khả năng mở rộng quy mô blockchain.

Arbitrum – Layer 2 dẫn đầu thị phần Optimistic Rollups

Khi nhắc đến các giải pháp Layer 2 nổi bật trên Ethereum, Arbitrum gần như luôn được xếp ở vị trí hàng đầu. Dựa trên công nghệ Optimistic Rollups, Arbitrum cho phép thực hiện hàng nghìn giao dịch nhanh chóng với chi phí rẻ hơn nhiều lần so với Ethereum gốc, nhưng vẫn giữ được tính bảo mật cốt lõi của chuỗi chính.

Ưu điểm nổi bật của Arbitrum

Tương thích 100% với EVM (Ethereum Virtual Machine): giúp các nhà phát triển dễ dàng chuyển các ứng dụng từ Ethereum sang Arbitrum mà không cần sửa đổi code.
Phí gas thấp: theo thống kê năm 2025, phí giao dịch trên Arbitrum chỉ khoảng 0.1–0.3 USD, trong khi cùng giao dịch trên Ethereum có thể lên đến 5–10 USD.
Khả năng mở rộng vượt trội: Arbitrum xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây, thích hợp cho DeFi, NFT và các ứng dụng có lượng người dùng cao.
Hệ sinh thái dApp phát triển mạnh mẽ, bao gồm các nền tảng nổi bật:
- GMX – Sàn giao dịch phái sinh phi tập trung với thanh khoản tốt
- Radiant Capital – Giao thức lending cross-chain
- Camelot DEX, Vela Exchange, TreasureDAO – Các dApp DeFi và GameFi hàng đầu

Token ARB và tiềm năng đầu tư

Token ARB được phân phối lần đầu thông qua airdrop vào tháng 3/2023, đến nay đã được niêm yết trên các sàn lớn như Binance, Coinbase, Bybit… Đây là token quản trị, cho phép cộng đồng tham gia vào các quyết định định hướng phát triển mạng lưới.

Một số điểm đáng chú ý với nhà đầu tư trong năm 2025:

Arbitrum DAO đang tích cực tài trợ cho các dự án mới thông qua Arbitrum Grant Program → kích thích hệ sinh thái phát triển.
Giá ARB tuy có biến động ngắn hạn theo thị trường, nhưng vẫn duy trì lực mua ổn định nhờ có nhiều dApp sử dụng thực tế.
Nhiều quỹ lớn như a16z, Paradigm, Multicoin Capital đã từng rót vốn vào Offchain Labs – công ty đứng sau Arbitrum.

Tầm nhìn mở rộng: Orbit và Stylus

Không dừng lại ở Layer 2, Arbitrum đang triển khai chiến lược Layer 3 (Arbitrum Orbit) – cho phép các dự án xây dựng mạng lưới con chuyên biệt với bảo mật từ Arbitrum. Đồng thời, nền tảng Arbitrum Stylus đang mở rộng hỗ trợ thêm ngôn ngữ lập trình như Rust và C++, mở cửa cho cộng đồng dev ngoài EVM.

Đây là bước đi giúp Arbitrum trở thành một “vũ trụ mở rộng” của Ethereum, chứ không chỉ là một mạng Layer 2 thông thường.

Vì sao Arbitrum là lựa chọn hàng đầu cho nhà đầu tư?

Theo phân tích từ Đầu Tư 123, nếu bạn là:

Nhà đầu tư mới: Arbitrum dễ sử dụng, có nhiều ví hỗ trợ như MetaMask, Coinbase Wallet, phí rẻ, dễ tiếp cận
Nhà đầu tư trung hạn – dài hạn: ARB có thể stake, tham gia quản trị, hưởng lợi từ tăng trưởng hệ sinh thái
Nhà phát triển: dễ triển khai dApp, có cộng đồng hỗ trợ và chương trình tài trợ tích cực

Với những yếu tố đó, Arbitrum không chỉ là Layer 2 hàng đầu về công nghệ, mà còn là điểm đến đầu tư hấp dẫn trong chiến lược dài hạn với Ethereum.

Optimism – Hướng đến mô hình Superchain trong tương lai

Trong cuộc đua phát triển Layer 2 Ethereum, Optimism là cái tên không thể bỏ qua. Dù xuất hiện sau Arbitrum một thời gian ngắn, nhưng Optimism đã nhanh chóng khẳng định vị thế nhờ tầm nhìn phát triển dài hạn và cách tiếp cận mở. Dự án không chỉ dừng lại ở việc giảm phí giao dịch mà còn xây dựng một cấu trúc mở rộng quy mô đa chuỗi – được gọi là Superchain.

Những điểm nổi bật của Optimism

Công nghệ Optimistic Rollup: Tương tự Arbitrum, Optimism xử lý giao dịch off-chain, giúp giảm phí gas tới 90%, đồng thời đảm bảo bảo mật bằng cách xác thực dữ liệu trên Layer 1.
Tương thích EVM: Các nhà phát triển có thể dễ dàng triển khai smart contract trên Optimism mà không cần thay đổi code.
Hệ sinh thái dApp năng động: Optimism là nơi triển khai của nhiều ứng dụng nổi bật như:
- Synthetix – giao thức tạo tài sản tổng hợp (synthetic assets)
- Velodrome – DEX hàng đầu trên Optimism
- Worldcoin – dự án nhận diện sinh trắc học gây tranh cãi nhưng thu hút dòng tiền lớn
Token OP: Được phát hành từ năm 2022, OP là token quản trị, có thể dùng để tham gia staking, voting, và nhận phần thưởng từ hệ sinh thái.

Superchain – tầm nhìn vượt ra khỏi Layer 2 đơn lẻ

Một trong những định hướng chiến lược của Optimism là xây dựng “Superchain” – một tập hợp các chuỗi Layer 2 độc lập nhưng chia sẻ cùng cơ sở hạ tầng và tiêu chuẩn. Điều này mở ra mô hình mở rộng quy mô theo chiều ngang, không giới hạn bởi một blockchain duy nhất.

Ví dụ điển hình:

Base – Layer 2 của Coinbase hiện đang sử dụng Optimism Stack làm nền tảng kỹ thuật
Các dự án khác như Zora Network, Mode Network cũng đang gia nhập hệ Superchain

Theo đó, Superchain cho phép:

Dễ dàng khởi chạy chuỗi Layer 2 tùy chỉnh
Tăng tính liên kết và khả năng tương tác giữa các ứng dụng
Chia sẻ doanh thu, phí mạng, và dữ liệu on-chain giữa các chuỗi

Chính sách chia sẻ doanh thu và khuyến khích cộng đồng

Một điểm đáng chú ý là Optimism cam kết chia sẻ doanh thu từ phí giao dịch với cộng đồng phát triển và người dùng. Cụ thể:

Một phần phí được phân bổ lại cho các dự án dApp có nhiều người dùng (Retroactive Public Goods Funding)
Các vòng airdrop token OP vẫn tiếp tục được thực hiện trong năm 2025, tạo động lực cho người tham gia sớm

Chính sách này khiến Optimism trở thành hệ sinh thái công bằng, minh bạch, và tạo ra động lực tài chính thực sự cho các nhà xây dựng.

Đánh giá cơ hội đầu tư với Optimism

Theo nhận định từ Đầu Tư 123, Optimism là Layer 2 phù hợp cho cả nhà đầu tư cá nhân và tổ chức:

Nhà đầu tư cá nhân có thể mua – nắm giữ OP token dài hạn, staking hoặc tham gia các đợt airdrop.
Nhà phát triển được hỗ trợ bởi Optimism Collective và có thể khởi chạy chain riêng trên Optimism Stack.
Các startup Web3 có thể phát triển ứng dụng nhanh chóng, tận dụng chi phí rẻ và hệ sinh thái mở.

Trong tương lai, nếu mô hình Superchain tiếp tục phát triển mạnh, OP có thể trở thành một trong những token nền tảng đa chuỗi quan trọng bậc nhất trên Ethereum.

Base – Layer 2 của sàn Coinbase, thân thiện người mới

Trong hệ sinh thái Layer 2 Ethereum, Base là một tân binh đặc biệt khi được phát triển bởi Coinbase – sàn giao dịch lớn nhất tại Hoa Kỳ. Mặc dù mới ra mắt vào năm 2023, Base đã nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ lợi thế từ lượng người dùng khổng lồ của Coinbase, giao diện đơn giản và tích hợp mạnh mẽ vào các sản phẩm phổ thông.

Vì sao Base thu hút người mới?

Một trong những rào cản lớn của người dùng khi tiếp cận blockchain là trải nghiệm sử dụng phức tạp và chi phí cao. Base khắc phục điều này bằng cách:

Tích hợp trực tiếp với ví Coinbase: Người dùng có thể chuyển tài sản từ tài khoản CEX sang mạng Base chỉ với vài thao tác.
Phí giao dịch thấp hơn nhiều lần so với Ethereum: phù hợp với người dùng nhỏ lẻ, nhà đầu tư mới.
Giao diện thân thiện: Giao diện dApp và Bridge trên Base được thiết kế tối giản, dễ hiểu, không yêu cầu hiểu sâu về kỹ thuật.

Theo ghi nhận từ Đầu Tư 123, phần lớn người dùng lần đầu tương tác với Layer 2 đều có trải nghiệm mượt mà và dễ làm quen nhờ Base.

Công nghệ nền tảng: Optimism Stack

Base không tự xây dựng một Rollup riêng từ đầu mà sử dụng lại toàn bộ hạ tầng Optimism Stack – bộ công cụ nguồn mở của Optimism. Điều này có nghĩa:

Base thuộc hệ sinh thái Superchain, có thể tương tác mượt mà với Optimism và các chain khác dùng chung Stack.
Coinbase và Optimism chia sẻ tầm nhìn phát triển Layer 2 mở, linh hoạt và mở rộng theo chiều ngang.

Cũng nhờ đó, các nhà phát triển có thể dễ dàng port dApp từ Optimism sang Base chỉ trong thời gian ngắn.

Hệ sinh thái ứng dụng đang mở rộng

Dù còn non trẻ, Base đã thu hút nhiều dự án Web3 quan trọng, trong đó nổi bật nhất là:

friend.tech – mạng xã hội token hóa người dùng (socialFi), từng bùng nổ về volume giao dịch.
Aerodrome, Uniswap, SushiSwap – các nền tảng DeFi đã triển khai trên Base để tận dụng lượng người dùng sẵn có.
NFT, GameFi và các ứng dụng onboarding đang được Coinbase Labs tài trợ trực tiếp.

Ngoài ra, việc hỗ trợ các dự án launch token trên Base (như meme coin, DeFi mới) đã tạo ra làn sóng airdrop săn thưởng hấp dẫn trong năm 2024 và 2025.

Base có phát hành token không?

Tính đến giữa năm 2025, Base chưa có token riêng và chưa công bố kế hoạch phát hành chính thức. Coinbase cũng khẳng định rằng Base là sản phẩm cơ sở hạ tầng, không tập trung vào việc xây dựng tokenomics để tránh xung đột với pháp lý.

Tuy nhiên, cộng đồng vẫn kỳ vọng:

Một đợt airdrop bất ngờ dành cho người dùng tích cực tương tác với Base
Phần thưởng từ các dự án bên thứ ba triển khai trên mạng Base

Cơ hội cho nhà đầu tư nhỏ lẻ

Base là lựa chọn lý tưởng nếu bạn:

Mới bắt đầu đầu tư vào Ethereum và Layer 2
Muốn trải nghiệm dApp Web3 với chi phí thấp, giao diện đơn giản
Tìm kiếm cơ hội đầu tư vào các dự án mới, meme coin hoặc DeFi trên nền tảng an toàn

Theo Đầu Tư 123, Base là “cửa ngõ thân thiện” để hàng triệu người dùng Web2 bước vào thế giới Web3, và là phần quan trọng trong chiến lược mở rộng hệ sinh thái Layer 2 trong năm 2025.

zkSync – Tiên phong công nghệ ZK-Rollups

Nếu Optimistic Rollups như Arbitrum và Optimism đang thống trị Layer 2 Ethereum theo hướng “giả định hợp lệ”, thì zkSync nổi lên như một “người tiên phong” đưa Zero-Knowledge Rollups (ZK-Rollups) vào thực tiễn. Đây là công nghệ được kỳ vọng sẽ mang lại đột phá thực sự về bảo mật, tốc độ và khả năng mở rộng cho Ethereum.

Được phát triển bởi Matter Labs, zkSync tập trung vào việc xây dựng hạ tầng blockchain thế hệ mới với tiêu chí: an toàn như Layer 1 – nhanh như Layer 2 – trải nghiệm như Web2.

ZK-Rollups là gì và vì sao zkSync nổi bật?

ZK-Rollups hoạt động dựa trên cơ chế tạo bằng chứng mật mã (zero-knowledge proofs) cho các giao dịch ngoài chuỗi, sau đó nén và gửi về Ethereum để xác thực. Điều này khác hoàn toàn với Optimistic Rollups vốn “giả định đúng”, và chỉ kiểm tra khi có khiếu nại.

Ưu điểm nổi bật của zkSync:

Tốc độ xử lý gần như tức thì, xác nhận giao dịch không cần thời gian chờ
Bảo mật cao hơn, vì dữ liệu đã được xác minh bằng chứng toán học
Phí giao dịch cực thấp, phù hợp với các ứng dụng tiêu dùng đại chúng

Các phiên bản phát triển: từ zkSync Lite đến zkSync Era

zkSync Lite (trước đây là zkSync v1): tập trung vào thanh toán nhanh, tương tự Loopring.
zkSync Era (trước gọi là zkSync 2.0): hỗ trợ hợp đồng thông minh hoàn chỉnh, tương thích EVM → là phiên bản đang mainnet chính thức và được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay.

Với zkSync Era, các nhà phát triển có thể triển khai ứng dụng Solidity gần như y hệt như trên Ethereum gốc, nhưng với hiệu năng vượt trội.

Hệ sinh thái và cộng đồng đang phát triển nhanh chóng

Tính đến giữa năm 2025, zkSync Era đã có hàng trăm dApp triển khai, bao gồm:

SyncSwap, Maverick Protocol, SpaceFi – các giao thức DeFi mới
NFT marketplace như Mint Square
Bridge và onramp như Orbiter Finance, RhinoFi

Ngoài ra, zkSync thường xuyên tổ chức hackathon, tài trợ hệ sinh thái và có cộng đồng builder mạnh mẽ tại Châu Á, Đông Âu và Mỹ.

Token zkSync: đã có chưa?

Tính đến tháng 7/2025, zkSync vẫn chưa phát hành token riêng, nhưng Matter Labs đã xác nhận sẽ có token trong tương lai. Dù chưa công bố thời điểm chính thức, nhưng các tín hiệu gần đây cho thấy:

zkSync đã triển khai hệ thống điểm ZK Points để theo dõi đóng góp của người dùng
Hàng trăm nghìn ví hoạt động thường xuyên với các dApp trên zkSync Era
Các đồn đoán về airdrop vẫn rất sôi động trên Twitter, Reddit và các nhóm Discord

Điều này khiến zkSync trở thành một trong những Layer 2 được “săn” nhiều nhất cho airdrop, tương tự như thời kỳ trước của Arbitrum.

Có nên đầu tư và sử dụng zkSync ngay bây giờ?

Theo phân tích từ Đầu Tư 123, zkSync là lựa chọn hấp dẫn nếu bạn:

Muốn trải nghiệm công nghệ ZK tiên tiến, chuẩn bị cho làn sóng mở rộng Layer 2 ZK trong tương lai
Tìm kiếm cơ hội nhận airdrop từ hệ sinh thái zkSync Era
Là developer quan tâm đến các công cụ lập trình hiệu quả và chi phí rẻ

Dù vẫn còn một số hạn chế như chưa có token chính thức và một số công cụ dev chưa hoàn thiện 100%, nhưng zkSync vẫn đang chứng minh vị thế là Layer 2 ZK dẫn đầu thị trường.

Starknet – Layer 2 ZK hướng đến khả năng lập trình mạnh mẽ

Trong thế giới Layer 2 Ethereum sử dụng công nghệ ZK-Rollups, Starknet được xem là một trong những dự án có nền tảng công nghệ tiên tiến và tầm nhìn dài hạn nhất. Được phát triển bởi StarkWare, Starknet không chỉ tập trung vào tốc độ và chi phí mà còn định vị mình như một nền tảng lập trình mạnh mẽ, cho phép các dApp phức tạp nhất hoạt động mượt mà trên Ethereum mở rộng.

Công nghệ đột phá: STARK proofs và ngôn ngữ Cairo

Khác với zkSync sử dụng zk-SNARKs, Starknet ứng dụng STARKs (Scalable Transparent Arguments of Knowledge) – một dạng bằng chứng không kiến thức có khả năng mở rộng và bảo mật cao hơn, không cần Trusted Setup.

Một điểm đặc biệt của Starknet là nó không dùng Solidity như các chain EVM, mà sử dụng ngôn ngữ lập trình Cairo – ngôn ngữ tối ưu cho việc tạo STARK proofs. Dù có độ phức tạp cao hơn, Cairo mang lại:

Hiệu năng mạnh mẽ hơn EVM trong các xử lý phức tạp
Tính bảo mật cao, không bị giới hạn bởi các ràng buộc của EVM
Phù hợp để xây dựng các ứng dụng Web3 thế hệ mới như AI on-chain, game blockchain quy mô lớn, DeFi nâng cao

Từ năm 2024, StarkWare cũng ra mắt Cairo 1.0 – phiên bản cải tiến giúp ngôn ngữ dễ tiếp cận hơn với developer phổ thông, thúc đẩy tốc độ phát triển dApp trên nền tảng.

Hệ sinh thái đang mở rộng với các tên tuổi lớn

Dù chưa phổ biến với người dùng phổ thông như Arbitrum hay zkSync, nhưng Starknet lại thu hút nhiều dự án chất lượng trong lĩnh vực DeFi và hạ tầng:

dYdX (phiên bản ban đầu): sàn phái sinh phi tập trung từng xây dựng trên StarkEx (giải pháp riêng của StarkWare)
JediSwap, mySwap, 10KSwap – các DEX đang phát triển trên Starknet
Argent Wallet: ví thông minh tích hợp trực tiếp với mạng Starknet, tối ưu trải nghiệm người dùng

Ngoài ra, Starknet còn có nhiều startup được tài trợ từ StarkWare Foundation, mở ra hệ sinh thái builder riêng biệt, không phụ thuộc hoàn toàn vào EVM.

Token STRK – đã phát hành và đang mở khóa theo lộ trình

Khác với zkSync, Starknet đã phát hành token STRK từ đầu năm 2024. Đây là token quản trị có vai trò trong:

Bỏ phiếu cho các đề xuất phát triển mạng lưới
Staking và trả phí mạng trong tương lai gần
Phân phối thưởng cho cộng đồng đóng góp, nhà phát triển và người dùng sớm

STRK được airdrop cho các ví từng dùng Starknet, StarkEx (như dYdX cũ), hoặc tham gia testnet, hackathon trước đó. Giá STRK đã có mặt trên các sàn lớn như Binance, OKX, Bybit.

Theo ghi nhận từ Đầu Tư 123, cộng đồng Starknet vẫn đang chờ đợi tính năng staking chính thức và các cơ chế khuyến khích mới trong năm 2025.

Starknet phù hợp với ai?

Nhà phát triển chuyên nghiệp: muốn xây dựng ứng dụng có logic phức tạp, đòi hỏi hiệu năng cao và khả năng xử lý on-chain tốt
Nhà đầu tư dài hạn: tin vào xu hướng ZK mở rộng, và khả năng Starknet trở thành “hệ sinh thái độc lập” bên cạnh Ethereum
Người dùng sớm: đã từng nhận airdrop STRK, có thể staking và tham gia quản trị

Dù còn một số điểm hạn chế như trải nghiệm người dùng chưa thân thiện, cộng đồng chưa đông như các L2 EVM, nhưng Starknet vẫn là dự án Layer 2 ZK đáng chú ý nhất dành cho các nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn và developer muốn đi trước xu hướng.

Scroll – Layer 2 tương thích EVM với ZK-Rollups

Scroll là một trong những Layer 2 tiềm năng nhất thuộc thế hệ mới sử dụng công nghệ zkEVM, kết hợp giữa sức mạnh bảo mật của ZK-Rollups và tính tương thích trực tiếp với EVM (Ethereum Virtual Machine). Điểm khác biệt của Scroll là khả năng cho phép các smart contract Ethereum hiện tại chạy nguyên bản trên Layer 2 mà không cần chỉnh sửa, điều mà các nền tảng ZK-Rollups khác vẫn đang hoàn thiện.

Được phát triển từ năm 2021 bởi một nhóm nhà nghiên cứu và kỹ sư có nền tảng vững vàng về zero-knowledge proof, Scroll dần thu hút được sự chú ý của các quỹ lớn và cộng đồng developer toàn cầu nhờ định hướng kỹ thuật vững chắc và minh bạch.

zkEVM là gì và vì sao Scroll đặc biệt?

zkEVM là một dạng ZK-Rollup có khả năng mô phỏng đầy đủ chức năng của EVM, cho phép tất cả ứng dụng viết bằng Solidity hoặc Vyper có thể triển khai trực tiếp mà không cần tái cấu trúc lại mã nguồn.

Điểm nổi bật của Scroll:

Tương thích hoàn toàn với Ethereum: giúp quá trình di chuyển ứng dụng từ Layer 1 sang Scroll cực kỳ đơn giản
Đảm bảo bảo mật và hiệu suất cao từ ZK-Rollups: sử dụng zero-knowledge proofs để xác minh dữ liệu giao dịch
Hạ tầng mở, dễ tích hợp với công cụ dev hiện có như Hardhat, Foundry, MetaMask

Scroll hiện đang sử dụng zkEVM Type 2 – một trong những dạng tương thích mạnh nhất với EVM theo phân loại của Vitalik Buterin.

Tình hình triển khai và hệ sinh thái

Tính đến tháng 7/2025, Scroll đã chính thức mainnet và đang trong giai đoạn mở rộng ứng dụng và cộng đồng. Một số cột mốc đáng chú ý:

Mainnet ra mắt quý 4/2024, sau thời gian dài thử nghiệm testnet công khai
Hệ sinh thái đang dần mở rộng, với các dự án DeFi, NFT và bridge triển khai sớm như:
- ScrollSwap, Skydrome, Trident – các DEX native trên Scroll
- LayerZero, Orbiter Finance, Li.Fi – tích hợp cross-chain bridge và hạ tầng
Scroll hỗ trợ nhiều chiến dịch developer grant, hackathon để khuyến khích dApp xây dựng trên nền tảng

Đặc biệt, Scroll có giao tiếp trực tiếp với Ethereum Layer 1 thông qua hệ thống zk-proof không cần xác minh lại, giúp tiết kiệm chi phí và thời gian xác nhận giao dịch.

Scroll đã có token chưa?

Tính đến hiện tại, Scroll chưa phát hành token gốc. Tuy nhiên, có một số dữ kiện cho thấy:

Hàng triệu ví đã tương tác với testnet và mainnet của Scroll
Các chiến dịch retroactive đang được cộng đồng mong chờ, tương tự zkSync
Scroll đã nhận vốn đầu tư từ nhiều quỹ lớn như Polychain, Sequoia China, Bain Capital, v.v.

Vì vậy, Scroll được xem là một ứng viên sáng giá cho làn sóng airdrop Layer 2 tiếp theo, và nhiều người dùng đã tích cực trải nghiệm dApp trên nền tảng này để “farm” điểm.

Scroll dành cho ai?

Theo khuyến nghị từ Đầu Tư 123, Scroll phù hợp với:

Người dùng mới: có thể sử dụng ví MetaMask và các ứng dụng quen thuộc từ Ethereum mà không cần học lại
Developer Solidity: dễ dàng port ứng dụng từ Ethereum sang Scroll với công cụ dev quen thuộc
Nhà đầu tư sớm: đang tìm kiếm Layer 2 ZK có độ tương thích cao với Ethereum và cơ hội airdrop tiềm năng

Với chiến lược phát triển vững chắc, công nghệ ZK hiện đại và tôn chỉ “build công khai, minh bạch”, Scroll đang từng bước khẳng định mình là Layer 2 zkEVM tiêu chuẩn, hướng tới sự cân bằng giữa trải nghiệm người dùng, bảo mật và tương thích.

Manta Network – Layer 2 hướng đến quyền riêng tư

Khi phần lớn các Layer 2 Ethereum tập trung vào tốc độ và phí giao dịch, Manta Network lại chọn một hướng đi khác biệt: quyền riêng tư. Trong thời đại mà dữ liệu cá nhân và lịch sử ví dễ dàng bị theo dõi công khai trên blockchain, Manta ra đời nhằm mang lại khả năng giao dịch ẩn danh mà vẫn đảm bảo bảo mật, mở rộng và tính tương thích với Ethereum.

Ban đầu phát triển trong hệ sinh thái Polkadot, đến năm 2024, Manta mở rộng sang Ethereum thông qua mạng Manta Pacific – một Layer 2 sử dụng ZK-Rollups được tối ưu để hỗ trợ các ứng dụng Web3 có tính riêng tư cao.

Manta Pacific là gì và khác gì so với Manta gốc?

Manta Atlantic: Chuỗi riêng trong hệ Polkadot, sử dụng Substrate, tập trung vào bảo mật danh tính và ZK-NFT.
Manta Pacific: Layer 2 xây dựng trên Ethereum, sử dụng OP Stack kết hợp với zkProof, hỗ trợ EVM smart contract và các ứng dụng phi tập trung có yếu tố riêng tư.

Điểm độc đáo là Manta Pacific sử dụng Modular ZK Layer do riêng Manta Labs phát triển, giúp áp dụng zero-knowledge proof vào từng thao tác giao dịch, NFT minting hoặc staking, từ đó tăng tính riêng tư cho người dùng Web3 mà không làm ảnh hưởng đến UX.

Những ứng dụng nổi bật trong hệ sinh thái

Manta Network hướng tới việc trở thành nơi khởi đầu cho các dApp bảo mật quyền riêng tư như:

Private NFT minting: Cho phép người dùng mint NFT mà không tiết lộ địa chỉ ví gốc
ZK-dApp: Ứng dụng sử dụng proof để xác minh mà không công khai dữ liệu (ví dụ: xác minh tuổi, quốc tịch, v.v.)
ZK-staking: Staking tài sản nhưng không công khai số lượng hoặc danh tính người stake

Ngoài ra, Manta đã triển khai MantaBridge cho phép chuyển tài sản giữa Ethereum và Manta Pacific dễ dàng, phí thấp.

Token MANTA và động lực đầu tư

Token MANTA chính thức ra mắt vào đầu năm 2024, niêm yết trên Binance Launchpool và một số sàn lớn khác. Một số thông tin đáng chú ý:

MANTA là token tiện ích và quản trị trong cả hai mạng Atlantic và Pacific
Có thể dùng để staking, giảm phí, và tham gia biểu quyết các đề xuất phát triển
Manta Labs cam kết một phần nguồn cung sẽ phân phối lại cho cộng đồng người dùng sớm

Theo tổng hợp từ Đầu Tư 123, giá MANTA có thời điểm tăng trưởng mạnh nhờ nhu cầu staking cao và dòng tiền đổ vào các dự án ZK.

Có nên đầu tư vào Manta trong năm 2025?

Manta là Layer 2 có hướng phát triển khá đặc biệt, không cạnh tranh trực diện với các Layer 2 như Arbitrum hay zkSync, mà định vị mình là hạ tầng riêng tư cho Web3 – một nhu cầu ngày càng rõ rệt.

Đối tượng phù hợp gồm:

Người dùng muốn ẩn danh khi giao dịch tài sản số
Nhà phát triển muốn tạo ứng dụng bảo mật dữ liệu cá nhân
Nhà đầu tư dài hạn tin vào xu hướng ZK & quyền riêng tư trên blockchain

Dù còn đang trong giai đoạn mở rộng và có thể chưa phổ biến như các Layer 2 lớn, nhưng Manta Network chính là đại diện tiêu biểu cho làn sóng “ZK + Privacy” đang lên trong hệ sinh thái Ethereum năm 2025.

Bảng so sánh nhanh các dự án Layer 2 nổi bật

Với sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng Ethereum, hàng loạt Layer 2 đã ra đời với công nghệ, chiến lược và cộng đồng khác nhau. Để giúp bạn dễ dàng lựa chọn nền tảng phù hợp với nhu cầu đầu tư, sử dụng hoặc phát triển ứng dụng, dưới đây là bảng so sánh chi tiết các Layer 2 hàng đầu tính đến năm 2025.

Dự án	Loại Rollup	Token	Trạng thái 2025	Tương thích EVM	Đặc điểm nổi bật
Arbitrum	Optimistic Rollup	ARB	Đã mainnet	✅ 100%	Hệ sinh thái mạnh, phí thấp, tương thích cao, đã có token và DAO quản trị
Optimism	Optimistic Rollup	OP	Đã mainnet	✅ 100%	Mô hình Superchain, mở rộng tốt, hỗ trợ nhiều chain Layer 2 khác
Base	Optimistic (OP Stack)	Không	Đã mainnet	✅ 100%	Do Coinbase xây dựng, thân thiện người dùng mới, chưa phát hành token
zkSync	ZK-Rollup	Chưa có	Đã mainnet	✅ 100% (với zkSync Era)	Công nghệ ZK tiên tiến, hiệu năng cao, kỳ vọng airdrop lớn
Starknet	ZK-Rollup (STARKs)	STRK	Đã mainnet	❌ (dùng Cairo)	Ngôn ngữ lập trình riêng, bảo mật cao, tiềm năng dài hạn cho nhà phát triển
Scroll	zkEVM (ZK-Rollup)	Chưa có	Đã mainnet	✅ 100%	Tương thích mạnh với EVM, dễ port ứng dụng Ethereum, kỳ vọng phát hành token
Manta Pacific	ZK-Rollup	MANTA	Đã mainnet	✅ Có hỗ trợ EVM	Tập trung quyền riêng tư, NFT ẩn danh, staking bảo mật, token đã niêm yết

Giải thích các tiêu chí chính trong bảng:

Loại Rollup: phân biệt công nghệ sử dụng – Optimistic (giả định đúng, xác thực sau) hay ZK (dùng bằng chứng mật mã, xác thực tức thì).
Tương thích EVM: cho biết mức độ tương thích với Ethereum hiện tại, liệu các smart contract có thể chạy nguyên bản hay cần chỉnh sửa.
Trạng thái 2025: thể hiện dự án đã mainnet (chính thức đi vào hoạt động), testnet (thử nghiệm) hay mới chỉ ở mức ý tưởng.
Đặc điểm nổi bật: giúp bạn dễ so sánh lợi thế giữa các nền tảng để chọn hướng đi phù hợp với chiến lược đầu tư.

Một số lời khuyên khi sử dụng bảng:

Nếu bạn là người mới, hãy ưu tiên các dự án đã mainnet, có phí rẻ và dễ dùng như Base hoặc Arbitrum.
Nếu bạn quan tâm đến công nghệ ZK, nên theo dõi zkSync, Scroll và Starknet – mỗi cái có điểm mạnh riêng.
Nếu bạn muốn đầu tư dài hạn vào Layer 2 có chiến lược mở rộng rõ ràng, Optimism với mô hình Superchain là lựa chọn hấp dẫn.
Nếu bạn ưu tiên tính riêng tư, Manta Pacific là nền tảng tiên phong đáng thử nghiệm.

Theo tổng hợp từ Đầu Tư 123, việc nắm vững bảng so sánh này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn, tránh chạy theo “trend ngắn hạn” mà thiếu hiểu biết nền tảng.

Lưu ý khi đầu tư vào Layer 2 Ethereum

Việc Layer 2 ngày càng phát triển không đồng nghĩa rằng bất kỳ dự án nào cũng sẽ thành công hoặc sinh lời cho nhà đầu tư. Trái lại, nhiều người mới tham gia thị trường đã gặp rủi ro vì thiếu kiến thức nền tảng, chạy theo “sóng airdrop” hoặc FOMO mua token khi giá đã bị đẩy quá cao.

Dưới đây là những lưu ý quan trọng mà bạn cần ghi nhớ trước khi đầu tư vào bất kỳ dự án Layer 2 nào – từ token đến trải nghiệm dApp hoặc stake tài sản.

1. Đánh giá công nghệ và trạng thái phát triển

Không phải Layer 2 nào cũng giống nhau. Trước khi rót vốn, bạn nên đặt câu hỏi:

Dự án đang ở giai đoạn nào? Testnet, Mainnet hay chỉ là ý tưởng?
Công nghệ sử dụng là gì? Optimistic Rollup hay ZK-Rollup?
Có thật sự khả thi về mặt kỹ thuật, hay chỉ là “vẽ roadmap” để hút vốn?

Theo tổng hợp từ Đầu Tư 123, các dự án như Arbitrum, Optimism, Base, zkSync Era đã mainnet ổn định, đáng tin cậy hơn những nền tảng chỉ mới thử nghiệm hoặc chưa phát hành sản phẩm thực tế.

2. Cân nhắc mức độ rủi ro của từng mô hình token

Không phải token Layer 2 nào cũng có cơ chế phân bổ minh bạch và hợp lý. Bạn cần tìm hiểu:

Token đã phát hành chưa? Được phân phối thế nào? Có bị “xả hàng” từ quỹ lớn?
Có cơ chế staking, thưởng, quản trị DAO hay chỉ là token “trang trí”?
Lượng token unlock trong tương lai có ảnh hưởng mạnh đến giá?

Ví dụ: Token ARB của Arbitrum có phân bổ rõ ràng và cơ chế quản trị tích cực. Ngược lại, nhiều Layer 2 mới chưa ra token nhưng được thổi giá chỉ dựa trên kỳ vọng airdrop, dễ khiến nhà đầu tư bị “đu đỉnh”.

3. Theo dõi hệ sinh thái và mức độ sử dụng thực tế

Một Layer 2 chỉ thật sự có giá trị khi có nhiều người dùng, ứng dụng thực tiễn và khối lượng giao dịch ổn định. Hãy tìm hiểu:

Có bao nhiêu dApp đang chạy thực tế trên nền tảng đó?
Tổng giá trị bị khóa (TVL) có tăng đều hay chỉ “bơm thổi” trong ngắn hạn?
Các ứng dụng có thu hút người dùng thực hay chỉ là farm – dump?

Bạn có thể tra cứu dữ liệu này qua các nền tảng như L2Beat, DefiLlama, hoặc theo dõi cộng đồng trên Discord, X (Twitter) để hiểu rõ.

4. Cẩn trọng với trend “farm airdrop”

Trong năm 2024–2025, nhiều Layer 2 như zkSync, Scroll, Starknet, Manta… được kỳ vọng sẽ airdrop token cho người dùng sớm. Tuy nhiên:

Không có gì đảm bảo chắc chắn bạn sẽ nhận được airdrop dù đã tương tác nhiều
Một số người đã tốn phí giao dịch hàng trăm USD chỉ để “farm” không thành
Một số airdrop có điều kiện hạn chế (địa lý, thời gian, đóng whitelist…)

Theo gợi ý từ Đầu Tư 123, bạn chỉ nên trải nghiệm dApp thật sự hữu ích (swap, bridge, mint NFT…) chứ không nên “spam” giao dịch chỉ để hy vọng nhận thưởng.

5. Xác định chiến lược đầu tư phù hợp

Dù Layer 2 là lĩnh vực tiềm năng, nhưng không nên “đánh cược tất tay”. Bạn cần xác định rõ:

Đầu tư ngắn hạn để lướt sóng token → cần theo dõi tin tức, lịch unlock, hiệu ứng thị trường
Đầu tư dài hạn vào Layer 2 có hệ sinh thái mạnh → như Arbitrum, Optimism, zkSync
Tham gia staking hoặc lock token → nên hiểu rõ rủi ro mất thanh khoản, trượt giá

Đầu Tư 123 khuyến nghị người mới nên bắt đầu với số vốn nhỏ, chia danh mục theo mức độ rủi ro và luôn có kiến thức trước khi hành động.

6. Tâm lý nhà đầu tư: tránh FOMO và “bám sóng” thị trường

Layer 2 là lĩnh vực hot, nhưng điều đó cũng khiến nhiều người mất kiểm soát tâm lý:

Thấy người khác nhận airdrop → “chạy theo” farm khi thị trường đã nguội
Thấy token tăng mạnh → mua đuổi ngay mà không hiểu lý do tăng
Thấy TVL tăng → cho rằng dự án “sắp to the moon” mà không đánh giá kỹ bản chất

Chiến lược đúng là kiên nhẫn – phân tích – phòng thủ, thay vì chỉ phản ứng theo đám đông. Đầu Tư 123 luôn khuyến khích đầu tư theo kế hoạch, dữ liệu và kiến thức thay vì cảm xúc.

Kết luận

Sự phát triển mạnh mẽ của các dự án Layer 2 Ethereum trong năm 2025 không chỉ giúp giải quyết bài toán tắc nghẽn và phí cao của mạng Ethereum, mà còn mở ra cơ hội đầu tư đa dạng cho cả nhà đầu tư mới và chuyên nghiệp.

Mỗi Layer 2 đều mang đến một định hướng riêng:

Arbitrum, Optimism phù hợp cho đầu tư dài hạn, hệ sinh thái dApp phát triển mạnh
Base thân thiện người dùng mới, tích hợp trực tiếp với Coinbase
zkSync, Scroll, Starknet đại diện cho làn sóng công nghệ ZK-Rollups với khả năng mở rộng và bảo mật cao
Manta Network hướng tới một thị trường Web3 riêng tư và bảo mật danh tính

Tuy nhiên, cùng với cơ hội là những rủi ro khi đầu tư, bao gồm biến động giá token, kỳ vọng airdrop không chắc chắn, và các dự án chưa hoàn thiện. Vì thế, Đầu Tư 123 khuyến nghị bạn nên:

Trang bị kiến thức tài chính cơ bản
Hiểu rõ chiến lược đầu tư dài hạn của bản thân
Kiểm soát tốt tâm lý nhà đầu tư
Quản lý vốn đầu tư một cách hợp lý, tránh dồn toàn bộ tài sản vào một xu hướng ngắn hạn

Trong bối cảnh Web3 đang từng bước mở rộng, việc hiểu và lựa chọn đúng Layer 2 phù hợp sẽ giúp bạn tối ưu hóa lợi nhuận, giảm thiểu rủi ro và đi trước đám đông.

Đầu Tư 123 đồng hành cùng bạn – từ kiến thức nền tảng đến định hướng đầu tư thông minh trong kỷ nguyên blockchain.

Xem thêm: